Kamu Yararı Kararı Hangi Durumlarda Alınır? Ekonomi Perspektifinden Bir İnceleme Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları: Ekonomist Bir Bakış Bir ekonomist olarak, en temel sorunlardan biri her zaman kaynakların sınırlılığı olmuştur. İnsanlar ve toplumlar, sınırsız ihtiyaç ve isteklerle karşı karşıyadır, ancak bu ihtiyaçları karşılayacak kaynaklar sınırlıdır. Bu sınırlılık, her seçimde karşımıza çıkar ve her seçim, farklı sonuçlara yol açar. Bu düşünce, kamulaştırma ve kamu yararı kararı alma süreçlerinde de geçerlidir. Kamulaştırma, devletin özel mülkleri, toplumsal yarar doğrultusunda el koymasıdır ve bu kararı alırken, toplumun kaynaklarını nasıl en verimli şekilde kullanacağına karar verilmesi gerekir. Kamu yararı kararı ise tam olarak bu noktada…
12 YorumEtiket: ve
Ekonomistin Girişi Kıt kaynaklar, seçim yapılması gereken alanlar ve beklenen sonuçlar… Bu üçlü, yalnızca ekonomi biliminin değil, aynı zamanda sinema aracılığıyla toplumsal mesajlarla kurulan anlatıların da temelidir. Bir film izlerken sadece üstü kapalı bir hikâyeye değil, aynı zamanda o hikâyenin arkasında yatan karar mekanizmalarına, güç ilişkilerine ve dağılımdışı kazançlara dikkat etmek mümkündür. Bu perspektiften bakıldığında Get Out (Türkçede “Kapan” olarak da anılıyor) filmi, sadece korku‑gerilim türünde bir yapım değil, ekonomik anlamda kaynakların (beden, zihin, sermaye), tercihlerin (kim kimle, hangi sistemle işliyor) ve toplumsal refahın (kimin yararına varılıyor) yeniden üretildiği bir sahne gibidir. Bu yazıda, “Kapan filmi ne anlatıyor?” sorusunu ekonomik…
14 Yorumİstila Ne Zaman Çekildi? Antropolojik Bir Bakış Bir antropolog olarak, kültürlerin ve toplulukların nasıl şekillendiği, tarihsel ve toplumsal olayların, bireylerin yaşam biçimlerini nasıl dönüştürdüğünü anlamak her zaman büyüleyici olmuştur. Toplumların içinde bulunduğu ritüeller, semboller, değerler ve kimlikler, sadece bireysel değil, aynı zamanda kolektif hafızaları da oluşturur. Bu yazıda, “istila” kavramının ne zaman ve nasıl çekildiğini tartışacak, kültürlerin varlıklarını sürdürme biçimlerini ve bu tarihsel olayların toplum üzerindeki etkilerini antropolojik bir bakış açısıyla inceleyeceğiz. İstila: Kültürel Bir Zihinsel Devrim İstila, bir bölge ya da toplum üzerinde yabancı bir gücün egemenlik kurması olarak tanımlanabilir. Ancak, bu basit tanımın çok ötesinde, istila bir kültürün…
4 YorumKasko Ücreti Ne Kadar? Cebimiz, Direksiyon ve Gelecek Arasında İnce Bir Hesap Her şey bir kahve masasında başladı. Kulağımda şehir uğultusu, önümde iki seçenek vardı: “Bu sene kasko yaptırayım mı; yaptıracaksam kasko ücreti ne kadar ve gerçekten değecek mi?” Sıradan bir maliyet hesabı gibi görünen şey, aslında direksiyon başındaki alışkanlıklarımızdan teknolojinin rotasına, iklim gerçeklerinden paylaşımlı mobiliteye kadar uzanan koca bir hikâyeydi. Gel, bu hikâyeyi birlikte yürüyelim. Köken: “Gövdeyi Korumak” Fikrinden Bugüne Kaskonun özünde basit bir düşünce var: “Gövdeyi koru ki yol devam etsin.” Eskiden bu, geminin veya aracın fiziksel bütünlüğü demekti; bugünse finansal dayanıklılığı, hatta duygusal huzuru kapsıyor. Direksiyona oturduğunda…
4 YorumKarınca Bir Hayvan mı? Geleceğin Şehirlerinde Minik Mühendislerin Büyük Rolü Bugün sizinle, “Karınca bir hayvan mı?” sorusunu sadece biyolojik bir sınıflandırma olarak değil, geleceğimizin yaşam kalitesini etkileyecek bir merak olarak masaya yatırmak istiyorum. Gelin, birlikte beyin fırtınası yapalım: Antik bir düzenin temsilcileri olan karıncalar, yarının şehirlerini, tarımını ve teknolojisini nasıl şekillendirebilir? Samimi bir davet: Aklınıza gelen her uçuk fikir yorumlarda değerli—çünkü geleceği bazen en beklenmedik sorular aydınlatır. Önce Netlik: Karınca Elbette Bir Hayvan—Hatta Böcekler Âleminin Stratejisti Kısa ve net cevap: Evet. Karıncalar, Hayvanlar Âlemi (Animalia) içinde, Eklembacaklılar (Arthropoda) şubesine, Böcekler (Insecta) sınıfına ve Zar Kanatlılar (Hymenoptera) takımına dâhildir. Bu teknik…
8 YorumTDK Ahlak Nasıl Yazılır? Felsefi Bir Perspektiften İnceleme Giriş: Dil ve Ahlak Arasındaki Derin Bağlantılar Felsefe, insan düşüncesinin en derinliklerine inmeyi ve evrensel gerçeklere ulaşmayı amaçlar. Ahlak, insana özgü, evrensel bir kavram olarak, insanın doğru ile yanlış arasında yaptığı seçimlerin ve bu seçimlerin toplumdaki yeriyle ilgilenir. Dil ise, düşüncelerimizi ifade etmenin ve dünyayı anlama biçimimizin temel aracıdır. Peki, dil ve ahlak arasında nasıl bir ilişki vardır? Ahlakın ne olduğunu anlamadan, onu ifade etmenin ve yazmanın anlamlı olup olmayacağını nasıl bilebiliriz? Türk Dil Kurumu (TDK) gibi resmi dil otoritelerinin yazım kurallarına bakıldığında, ahlak kelimesinin nasıl yazılacağı sorusu, daha derin felsefi tartışmalara…
8 YorumKarni Nedir TDK? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Hayatın içinden bir kelimeyle başlayalım: “Karni.” Belki çoğumuz bu kelimeyi daha önce duymadık ya da anlamını hiç merak etmedik. Ama kelimeler, özellikle de kültür ve dilin derinlerinde kök salmış olanlar, sadece birer tanım değil; taşıdıkları çağrışımlar, temsil ettikleri kimlikler ve açtıkları düşünce yollarıyla toplumsal birer aynadır. Bugün, “karni” sözcüğünün Türk Dil Kurumu’ndaki (TDK) anlamına bakarken, bunu yalnızca bir kelime analizi olarak değil; toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet merceğinden bir düşünme daveti olarak ele alalım. TDK’ya Göre Karni Nedir? TDK sözlüğünde “karni” kelimesi, Arapça kökenli bir sözcük olarak…
8 YorumKarakovan Nasıl Anlaşılır? Doğanın Mucizesini Bilimsel Merakla Keşfetmek Doğada karşımıza çıkan en büyüleyici yapılardan biri, hiç şüphesiz arıların ustalıkla inşa ettiği kovanlardır. Fakat bunların içinde özel bir yere sahip olan “karakovan” balı ve üretim süreci, hem doğaseverlerin hem de sağlıklı beslenmeye meraklı olanların ilgisini çekmektedir. Peki karakovanı sıradan bir kovandan ayıran şey nedir? Gerçek bir karakovan balını nasıl anlayabiliriz? Gelin, bu soruların cevabını bilimsel bir merak ve sade bir anlatımla birlikte arayalım. Karakovan Nedir? Doğal Yaşamın İzinde Bir Üretim Modern Kovandan Farkı Ne? Karakovan, arıların tamamen kendi doğal yapılarıyla, insan müdahalesi minimumda tutularak oluşturdukları kovan tipidir. Modern arıcılıkta kullanılan çerçeve…
4 YorumHücre Zarı Hücreler Arası İletişimi Sağlar mı? Toplumsal İletişim ve Yapılar Üzerine Bir Analiz Toplumsal Yapıları ve Bireylerin Etkileşimini Anlamak Toplumlar, insan davranışlarını şekillendiren ve bireylerin birbirleriyle kurduğu etkileşimleri düzenleyen karmaşık yapılarla doludur. Bir araştırmacı olarak, bu etkileşimleri anlamaya çalışırken, insanların bazen görünmeyen, bazen de oldukça belirgin yollarla birbirlerine bağlandıklarını gözlemliyorum. Toplumsal yapılar, bireylerin nasıl düşündüğünü, davrandığını ve başkalarıyla nasıl iletişim kurduğunu etkileyen derin normlar, değerler ve kültürel pratiklerle şekillenir. Bu yazıda, biyolojik bir terim olan “hücre zarı” kavramını, toplumsal yapılar ve bireyler arası iletişimle ilişkilendirerek inceleyeceğiz. Hücre zarı, bir hücreyi çevreleyen ve dışarıdan gelen uyarıları içeri alan ya da…
8 Yorum