İlginç Anlar Yazılar

Azerbaycan Dilinde “Kaytarmak” Ne Demek? Farklı Yaklaşımlar ve Derinlemesine Bir İnceleme Hepimizin dilinde sıkça duyduğumuz kelimeler vardır, ancak bazen bu kelimeler tam anlamıyla ne ifade eder, bunu tam olarak kavrayamayabiliriz. “Kaytarmak” da işte bu tür kelimelerden biri. Azerbaycan Türkçesinde sıklıkla kullanılan bu kelimenin ne anlama geldiğini ve toplumsal anlamda nasıl algılandığını keşfetmeye ne dersiniz? Bu yazıda, “kaytarmak” kelimesini farklı açılardan ele alacak, erkeklerin ve kadınların bu kelimeye nasıl farklı bakabileceğini tartışacağım. “Kaytarmak” Nedir? Azerbaycan Türkçesinde, “kaytarmak” kelimesi genellikle bir kişinin sorumluluklarından veya görevlerinden kaçmak, bir işi yapmamak için çeşitli bahaneler üretmek anlamında kullanılır. Yani, bir kişi belirli bir görev veya…

Ayhan Karal Kimdir? Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Portre Bir İsimden Fazlası: Düşündürmek ve Dönüştürmek Üzerine Toplumsal meseleleri konuşurken bazen bir isim, bir hikâye, bir mücadele simge haline gelir. Bu yazıda ele alacağımız “Ayhan Karal” ismi de tam olarak böyle bir anlam taşır. Çünkü Ayhan Karal yalnızca bireysel bir kimliğin temsilcisi değildir; toplumsal cinsiyet rolleri, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi kavramların iç içe geçtiği bir düşünme alanının da kapısını aralar. Peki Ayhan Karal kimdir? Ve neden onun hikâyesi, hepimizin kendimize ve toplumumuza farklı bir gözle bakmamıza vesile olabilir? Ayhan Karal: Bir Kimliğin Ötesinde Bir Durumun Temsili Ayhan Karal,…

Aras Kargo kime aittir? (Bilimsel merakla bir sahiplik anatomisi) Bilimsel merak bazen en basit görünen sorularla tetiklenir: “Aras Kargo kime aittir?” Bu soruyu yalnızca isim–oran düzeyinde değil; veri, zaman çizelgesi ve kurumsal yönetişim (governance) gözlüğüyle inceleyelim. Hedefimiz, herkesin anlayacağı bir dille; ama kanıta dayalı bir çerçevede yanıt vermek. Kısa cevap: Çoğunluk Avusturya Postası’nda, azınlık kurucu ailede Resmî açıklamalara göre Austrian Post (Österreichische Post AG), 2020’de Aras Kargo’daki payını %80’e yükseltti; kurucu aileden Barış Baran Aras ise %20’lik payla azınlık ortak konumunu korudu. Bu hisse artışı 25 Ağustos 2020’de tamamlandı ve şirket, yönetim kurulunu bu yeni yapıya göre yeniden kurguladı. :contentReference[oaicite:0]{index=0}…

Kist Hidatik Tedavi Edilmezse Ne Olur? Toplumsal Bir Bakış Bir Sosyologun Samimi Girişi Toplumsal yapıların bireylerin hayatlarını nasıl şekillendirdiği üzerine düşündüğümde, bazen sağlık gibi doğrudan bireyi etkileyen meselelerin bile toplumsal etkileşimlerden nasıl etkilendiğini gözlemliyorum. Kist hidatik, sağlıkla ilgili bir sorun olarak öne çıksa da, tedavi edilmediği takdirde sadece bireyleri değil, aynı zamanda toplumları da derinden etkileyebilir. Tedavi edilmeyen bir hastalık, toplumsal normları, cinsiyet rollerini ve kültürel pratikleri nasıl etkiler? İnsanların sağlık sorunları, özellikle de bir kist gibi uzun vadeli hastalıklar söz konusu olduğunda, toplumsal yapılar nasıl şekillenir? Bu yazıda, kist hidatik gibi tedavi edilmediği takdirde ciddi sonuçlara yol açabilecek bir…

İcra Etmek Deyim mi? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Bakış Kelimelerin büyülü dünyasında bazen en çok kullandığımız ifadelerin ne kadar köklü olduğunu, nereden geldiğini ya da başka toplumlarda nasıl karşılık bulduğunu sorgulamak keyifli bir yolculuk olabilir. Ben de böyle meraklarla yola çıkanlardanım. Bugün ele almak istediğim ifade ise: “icra etmek”. Kimi zaman resmi belgelerde, kimi zaman günlük hayatta, kimi zaman da kültürel tartışmalarda karşımıza çıkan bu söz öbeği aslında sandığımızdan çok daha zengin bir içeriğe sahip. “İcra Etmek” Ne Demek? Türkçede “icra etmek” en yalın haliyle “yerine getirmek, uygulamak, gerçekleştirmek” anlamına gelir. Çoğunlukla resmi ya da yarı-resmi dilde tercih edilir.…

Kelimenin Ağırlığı, Bombanın Gölgesi: Edebiyatın Tanıklığında Hiroşima “Bir kelime bazen bir kıtayı yakar.” Edebiyatın en derin damarında bu hakikat yatar. Kelimeler, tıpkı patlamadan önceki sessizlik gibi, hem yaratıcı hem yıkıcı bir potansiyele sahiptir. İnsanlık, kalemin ucundan doğan hikâyelerle kendi geleceğini inşa ederken, aynı eller Hiroşima’da bir an içinde binlerce hikâyeyi küle çevirmiştir. Bu yazı, yalnızca “Japonya’ya atılan atom bombası kaç kilo?” sorusuna bir yanıt aramak değil, aynı zamanda bu ağırlığın edebiyatın vicdanında nasıl yankılandığını sorgulamaktır. Atomun Ağırlığı Değil, İnsanlığın Çöküşü 6 Ağustos 1945 sabahı, “Little Boy” adı verilen atom bombası, Enola Gay adlı Amerikan bombardıman uçağından Hiroşima’ya bırakıldı. Yaklaşık 4.400…

Yıldız Pazarda İşlem Görmek Ne Demek? Bir Yolculuğun Hikâyesi “Bugün size bir hikâye anlatmak istiyorum… Çünkü bazen finansal terimler sadece rakamlarla değil, hayallerle ve insan hikâyeleriyle anlam kazanır. Tıpkı bir şirketin ‘Yıldız Pazar’da işlem görmesi gibi…” Hayallerin Başladığı Yer: Küçük Bir Atölye Bir zamanlar İstanbul’un kenar bir semtinde, iki dostun kurduğu küçük bir tekstil atölyesi vardı: Elif ve Mert’in hayaliydi bu. Elif, insan ilişkilerinde güçlü, detaylara önem veren, duygularıyla yol alan bir kadındı. Mert ise analitik düşünen, stratejik planlamalar yapan, çözüm odaklı bir adam. Ortaklıkları bu yüzden kusursuzdu; biri kalbiyle, diğeri aklıyla çalışıyordu. Yıllar geçtikçe işler büyüdü. Başlangıçta birkaç mahalleye…

Hidrolojik Yapı Nedir? Felsefi Bir Bakış Filozoflar, dünyayı anlamaya çalışırken genellikle göremediğimiz derin yapıların izini sürerler. İnsanlık, doğanın sırlarını çözmek için binlerce yıl boyunca sürekli bir çaba içinde olmuştur. Ancak bu çaba, bazen yalnızca yüzeydeki şekilleri ve işleyişi görmekle sınırlı kalmıştır. Gerçekten anlamak, daha derinlere inmeyi gerektirir. Hidrolojik yapı da tam olarak böyledir. Suyun hareketi, dağılımı ve etkileşimleri, doğanın gizli mantığını anlamamıza yardımcı olabilecek bir metin gibidir. Peki, hidrolojik yapı ne demektir? Bu yapıyı yalnızca bir doğa olgusu olarak mı görmeliyiz, yoksa suyun varlıkla olan ilişkisini daha felsefi bir bakış açısıyla incelemeli miyiz? Bu yazıda, hidrolojik yapıyı etik, epistemolojik ve…

Hacet Söylemek Ne Demek? Kültürlerin Kalbinde Bir Antropolojik Yolculuk Bir antropolog olarak, beni en çok etkileyen şey insanların ihtiyaçlarını ifade etme biçimleridir. Dünyanın farklı coğrafyalarında, dillerin ve inançların çeşitliliği içinde, her toplumun kendine özgü bir “dilek dili” vardır. Anadolu’nun kadim kültürel haritasında karşımıza çıkan “hacet söylemek” de bu dillerden biridir. İlk bakışta basit bir dua veya niyaz gibi görünen bu ifade, aslında insanın topluluk içindeki yerini, kutsalla kurduğu bağı ve umutla kurduğu iletişimi anlamamızı sağlayan zengin bir antropolojik semboldür. Hacet Söylemek: Bir İhtiyacın Ritüele Dönüşmesi “Hacet” kelimesi Arapça kökenlidir ve ihtiyaç, dilek, istek anlamlarına gelir. “Söylemek” fiiliyle birleştiğinde ise yalnızca…

Reglas Otu Hangi Ayda Ekilir? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Bakış Doğanın döngüsüne, toprağın ritmine ve insanların yaşadığı coğrafyalara göre şekillenen bir bitkiden bahsedelim: reglas otu. Bazı bölgelerde tıbbi mucizeleriyle, bazı yerlerde ise geleneksel yaşamın bir parçası olarak tanınır. Benim gibi bitkilerin sadece toprakta değil, kültürlerde de kök saldığını düşünenler için “Reglas otu hangi ayda ekilir?” sorusu yalnızca tarımsal bir merak değil; doğayla kurduğumuz bağın, bilgeliğimizin ve yerel alışkanlıklarımızın bir yansımasıdır. — Küresel Bakış: İklim, Gelenek ve Bitkisel Bilgelik Dünyanın farklı bölgelerinde reglas otu (bazı kaynaklarda “regla bitkisi” veya “kadın otu” olarak da bilinir), kadın sağlığına destek amaçlı bitkisel karışımlarda…